Türkiye otomobil piyasasında ithalat oranları yüksek seyretmeye devam ediyor. 2024 yılının ilk yedi ayında, ülkede satılan her 10 otomobilden 7’sinin ithal olduğu belirtiliyor. Bu durum, yerli otomobillerin pazar payının düştüğünü gösteriyor.
Yerli Otomobillerin Düşen Payı
Yerli otomobillerin pazar payındaki bu düşüşün başlıca nedenleri arasında ÖTV matrah avantajlarının zaman içinde azalması ve Çinli otomobil üreticilerinin hızlı bir şekilde piyasaya girişi bulunuyor. Özellikle ÖTV matrahlarındaki değişiklikler, yerli otomobillerin rekabet gücünü zayıflatırken, ithal otomobillerin pazar payını artırdı.
Üretim ve İhracat Verileri
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) tarafından açıklanan verilere göre, 2024 yılının ocak-temmuz döneminde otomobil üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 oranında azalarak 823 bin 636 adede düştü. Ticari araç üretiminde ise ciddi bir gerileme gözlemlendi. Ticari araç üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12, ağır ticari araç üretimi yüzde 18 ve hafif ticari araç üretimi yüzde 11 oranında azaldı.
İhracat rakamları da üretimle paralel bir seyir izliyor. Yılın ilk yedi ayında otomotiv ihracatı yüzde 1 oranında gerileyerek 581 bin 865 adet olarak gerçekleşti. Ancak otomobil ihracatında yüzde 1’lik bir artış gözlemlenirken, ticari araç ihracatında yüzde 5’lik bir düşüş yaşandı. Toplam otomotiv ihracatı ise, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1 artarak 20,7 milyar dolar oldu.
Pazar Dinamikleri
2024’ün ilk yedi ayında Türkiye’de 698 bin 368 adet araç satıldı. Bu satışların yerli otomobillerin payı yüzde 30, hafif ticari araçlarda ise yüzde 31 olarak gerçekleşti. Yani, Ocak-Temmuz 2024 döneminde Türkiye’de satılan her 10 otomobilden 7’si ithal oldu.
Bu değişimin arkasında, yerli otomobillere sağlanan ÖTV avantajlarının etkisini yitirmesi ve yerli ile ithal otomobillerin ÖTV düzeylerinin eşitlenmesi yatıyor. Ayrıca, Çinli otomobil üreticilerinin Türkiye pazarına hızlı bir şekilde girmesi, ithal otomobillerin rekabet gücünü artırarak bu tablonun ortaya çıkmasına katkıda bulunuyor.
Sonuç olarak, Türkiye otomobil pazarında ithalatın yüksek oranlı devam etmesi, yerli otomobillerin pazar payını önemli ölçüde etkiliyor. Hem iç hem de dış faktörler, otomobil piyasasının dinamiklerini belirlemede önemli rol oynuyor.